Khác với các thị trường tài chính khác, một lệnh của thị trường Forex đồng thời thực hiện hai hành động mua và bán trên cùng một cặp tiền tệ.
1. Mua và Bán diễn ra cùng lúc:
Như đã nói ở chương trước, Forex là thị trường quy đổi ngoại tệ, đồng nghĩa với việc mua vào một ngoại tệ nào đó tương đương với việc bán ra một ngoại tệ khác. VD: khi dùng VND mua vào USD, thì hành động mua USD được thực hiện song song hành động bán VND.
Nhìn từ góc độ đầu tư, khi mua vào ta mong muốn USD tăng lên, thì mức độ tăng lên đó sẽ so với một ngoại tệ khác.
Các đơn vị tiền tệ đều đi theo cặp (pair):
Để dễ dàng theo dõi và thực hiện các hoạt động đầu tư, thị trường Forex giao dịch theo các cặp tiền tệ, và được chia thành hai nhóm. Nhóm các cặp tiền tệ mạnh và nhóm phụ.
VD: Euro – Dollar (EUR/USD) là một cặp tiền tệ mạnh.
Trong một cặp, đồng tiền đứng trước còn được gọi là đồng chính (base currency), đồng tiền đứng sau là đồng phụ (counter or secondary currency).
VD: trong cặp Euro – Dollar (EUR/USD) thì EUR là đồng chính, USD là đồng phụ
Các cặp tiền tệ mạnh:
Các cặp tiền tệ mạnh các cặp có sự hiện diện của USD như bảng bên dưới:
(Euro: là đồng tiền chung của liên minh Châu Âu)
Các cặp tiền tệ phụ:
Các cặp tiền tệ phụ là các cặp không có sự hiện diện của USD trong đó. Các cặp này có đặc điểm là ít biến động và biên độ dao động thấp hơn so với các cặp mạnh.
Do đó chúng được chú ý khi có sự xuất hiện của một sự kiện hay tin tức nào đó, thường liên quan đến một đơn vị tiền tệ trong cặp. Khi đó, do có sự ổn định của đơn vị tiền tệ còn lại, việc dự đoán hướng đi của cả cặp sẽ có độ chính xác cao hơn.
Các cặp tiền tệ phụ hay gặp là các cặp có các đồng Euro (EUR), Yên Nhật (JPY) hay Bảng Anh (GBP).
“Đánh dài” / “Đánh ngắn” trong thị trường Forex:
Trong các tài liệu tiếng Anh về thị trường Forex, ta hay bắt gặp thuật ngữ “Đánh dài” (going long) hay “Đánh ngắn” (getting short)
“Đánh dài” (going long):
Tương tự như thị trường chứng khoán, đánh dài mang ý nghĩa ta thực hiện một lệnh mua, vì cho rằng giá trị cặp (pair) sẽ tăng. Khi đóng lệnh nghĩa là ta lại bán những gì ta đã mua.
Nếu mua ở nhiều mức giá khác nhau, ta sẽ bắt gặp thuật ngữ “getting longer”
“Đánh ngắn” (getting short):
Ngược lại, đánh ngắn là hành động ta đặt lệnh bán khống một pair mà ta đang không sở hữu, vì cho rằng giá trị pair sẽ giảm. Tương tự, khi đóng lệnh nghĩa là ta mua lại khoản đã bán khống.
Nếu bán ở nhiều mức giá khác nhau, ta sẽ bắt gặp thuật ngữ “getting shorter”
Đây cũng là điểm khác biệt với các thị trường tài chính khác, nơi mà việc bán khống thường không hay xảy ra. Trong thị trường Forex, chiến lược “Bán không khi giá cao và Mua khi giá thấp” đều được áp dụng đều như nhau.
Trường hợp khi không phát sinh bất kỳ lệnh nào, ta hay gặp thuật ngữ “Go flat” – hay còn gọi vui là dọn phẳng.
2. Như thế nào là Lời hoặc Lỗ?
Như bất kỳ hoạt động đầu tư nào khác, việc lời hoặc lỗ (gọi chung là P&L – Profit and Lost) là thước đo đánh giá việc đầu tư có hiệu quả không. Một yếu tố quan trọng khác là Số dư khả dụng trong tài khoản giao dịch đủ để duy trì cho việc tiếp tục đầu tư hay không.
Lời/ Lỗ tạm tính (unrealized) và Lời/ Lỗ thực (realized) trong thị trường Forex:
Tính chất của các thị trường tài chính là sự biến động liên tục của giá trị tài sản (vàng, dầu, trái phiếu, chứng khoán, tiền tệ). Vậy nên chừng nào nhà đầu tư chưa go flat hay nói nôm na là chừng nào còn chưa đóng hết lệnh, giá trị tài sản còn biến động liên tục theo dao động của thị trường. Khoản Lời/ Lỗ ở thời điểm này được gọi là Lời/ Lỗ tạm tính.
Chỉ khi nào ta đóng tất cả lệnh đầu tư hay giao dịch lại thì khoản tạm tính này mới chuyển thành Lời/ Lỗ thực và bắt đầu cộng, trừ trực tiếp vào tài khoản đầu tư.
Tuy nhiên, riêng cho thị trường Forex nếu nhà đầu tư có sử dụng Đòn bẩy (leverage) và khoản lỗ bắt đầu lớn hơn số dư hiện có trong tài khoản đầu tư, sàn Forex sẽ tự động đóng lệnh và mặc nhiên khoản Lỗ tạm tính đó sẽ tự động chuyển thành khoản Lỗ thực. Teer sẽ nói cụ thể hơn bên dưới.
3. Các thuật ngữ SỐNG CÒN:
ĐÒN BẨY (Leverage):
Đòn bẩy nói nôm na là một hình thức Sàn Forex (brokerage) cho nhà đầu tư vay tiền để đặt những lệnh lớn gấp 25, 50, 100…500 lần số dư hiện có trong tài khoản đầu tư, mà không cần bất kỳ thế chấp thực tế nào. Nghe rất hấp dẫn phải không. Nhưng thực tế thì hên xui lắm.
VD: Teer nộp vào 5.000.000VND. Với đòn bẩy 1:100, Teer có thể đặt lệnh mua/ bán có giá trị lên đến 500.000.000VND. Ừa, là năm trăm triệu đồng đó.
Giả sử Teer dùng 2 triệu đồng đặt 1 lệnh mua cặp EUR/USD, đòn bẩy 1:100, giá trị lệnh của Teer sẽ là 200.000.000VND. Lúc này số dư tài khoản Teer còn 3 triệu đồng.
Lợi: nếu Teer thắng, Teer thắng rất lớn vì khoản lời Teer kiếm được là dựa trên lệnh 200.000.000VND. Khi đóng lệnh, Teer sẽ nhận lại 2tr đã đầu tư kèm khoản lời thực.
Hại: nếu Teer thua, Teer trắng tay rất nhanh vì khoản lỗ của Teer cũng tính trên giá trị lệnh 200.000.000VND. Tuy nhiên, hiện tại Teer chỉ còn dư 3tr trong tài khoản. Nên nếu khoản lỗ này lớn hơn 3tr, Sàn Forex có quyền đóng lệnh lại và mặc nhiên khoản lỗ tạm tính đó sẽ chuyển thành Lỗ thực.
Số tiền đang dùng đầu tư (Margin):
Là tổng số tiền Teer dùng để đặt các lệnh mua, bán.
VD: Teer đặt một lệnh mua 2tr, sau đó lại đặt tiếp 1 lệnh mua 1tr để “go longer” thì Margin của Teer là 3tr. Số tiền này sẽ được trả lại khi Teer đóng lệnh. Trường hợp khoản lỗ lớn hơn số dư tài khoản như ở trên, thì khi đóng lệnh, khoản lỗ này sẽ trừ vào hết phần số dư, sau đó trừ tiếp vào phần margin trả lại.
Lệnh “MARGIN CALL”:
Khi khoản lỗ lớn hơn số dư tại thời điểm đó, các Sàn Forex có quyền tự động đóng các lệnh lỗ đó lại mà không cần thông báo hay được sự cho phép trước của nhà đầu tư. Điều này đã có ghi rõ trong hợp đồng, khi tạo tài khoản.
Rất nhiều nhà đầu tư mới (F0) theo phong trào đều bị té ngã ở chỗ này do không tìm hiểu trước.
Tuy nhiên, hiện nay, hầu hết các Sàn Forex đều sẽ gởi Email thông báo cho nhà đầu tư để họ nạp thêm tiền vào tài khoản, trước khi bắt buộc phải đóng lệnh. Email thường có tiêu đề dạng “Margin Call Notification…”
Tổng giá trị thực (Balance):
Là tổng số tiền thực tài khoản đang có, bao gồm số tiền Teer nạp vào tài khoản và khoản Lời / Lỗ thực.
VD: Teer nạp vào tài khoản 10tr, sau khoản thời gian Teer đầu tư sinh khoản Lời thực 3tr thì Balance của Teer lúc này là 10 + 3 = 13tr.
Tổng giá trị tạm tính (Equity):
Là tổng giá trị thực (Balance) cộng thêm cho khoản lãi tạm tính hay trừ cho khoản lỗ tạm tính.
Lô tối thiểu (Lot):
Lô tối thiểu nói nôm na là giới hạn thấp nhất của 1 lệnh. VD: bên chứng khoán Việt Nam thì lô tối thiểu là 100 cổ phiếu.
Ở thị trường Forex có 3 khái niệm:
– Lô tiêu chuẩn (Standard lot): 100.000 đơn vị
– Lô nhỏ (Mini lot): 10.000 đơn vị
– Lô siêu nhỏ (Micro lot): 1.000 đơn vị
Vậy đơn vị ở đây là đơn vị gì?
Như Teer có nói ở trên, một cặp tiền tệ (VD: Euro-Dollar hay EUR/USD) sẽ có đồng chính (EUR) và đồng phụ (USD).
Khi đặt lệnh mua một lô siêu nhỏ nghĩa là ta đang mua 1.000 đơn vị đồng chính hay 1.000 EUR.
Ngược lại, khi đặt lệnh bán khống một lô siêu nhỏ nghĩa là ta đang bán khống 1.000 đơn vị đồng phụ hay 1.000USD.
PIP là gì?
Pip là đơn vị thường dùng để đo lường biên độ dao động của thị trường Forex. Như VD bên dưới thì Pip là những số được bôi đỏ:
EUR/USD: 1,2234 nghĩa là 1 EUR = 1,2234 USD
USD/CHF (Frank Thụy Sỹ): 1,2789
USD/JPY (Yên Nhật): 116,33
EUR/JPY: 149,22
Pip thường được nhà đầu tư dùng để cụ thể hóa khoản lời hay lỗ tạm tính. VD: chốt lời nếu ở tăng/ giảm 30 pip so với giá đặt lệnh.
Giá Bid/ Offer là gì?
Giá Bid là giá bán đồng chính trong cặp tiền tệ và giá Offer là giá mua.
VD: EUR/USD: 1,2234 thì 1,2234 là trung bình của giá Bid và giá Offer
Lúc này Giá bid là 1,2233; Giá Offer là 1,2235.
Đúng rồi, hay giá này có chênh lệch với nhau cũng như giá vàng ở Việt Nam khi mua hoặc bán ở tiệm vàng.
Spreads là gì?
Spreads là khoản chênh lệch giữa giá Bid và giá Offer như ở trên. Spreads khác nhau giữa các Sàn Forex cũng như giữa các cặp tiền tệ.
Spreads cũng có thể xem là một trong các nguồn thu nhập của các Sàn này.
Nguồn đọc thêm:
Nếu Teer summarize chậm quá, mọi người có thể đọc tham khảo song song cuốn “Các phương pháp giao dịch ngắn hạn hiệu quả trên thị trường Forex” trên Shopee bên dưới nhen:
Mua Shopee cho rẻ (link rút gọn do quá dài @@): https://shorten.asia/FuqCFsGr
Thảo luận sôi nổi hơn ở Facebook:
https://www.facebook.com/mkteerVN
